د ملګرو ملتونو د عمومي منشي ویاند سټیفن دوجاریک افغانستان کې اړمنو افغانانو باندې د امریکا د بهرنیو مرستو د ځنډیدو د اغیزو په اړه اندیښنه ښودلې او ویلي دي چې ددغه هیواد سربیره په نورو ځایونو کې هم چې خلک د خوړو په برخه کې د خوړو نړیوال پروګرام په مرستو متکي دي ملګري ملتونه یې په اړه اندیښنمن دي.
له تاجیکستان څخه په تیره میاشت کې د لسګونو افغانان خپل هېواد ته له لیږل کېدو وروسته، د ملګرو ملتونو د کډوالو عالي کمیشنرۍ له دغه هېواد څخه غوښتي چې د افغان کډوالو شړل پای ته ورسوي.
د طالبانو د حکومت د لوړو زده کړو وزارت د پاکستان په پوهنتونونو کې افغان نجونو او ښځو ته د پاکستان د حکومت له خوا د سکالرشیپونو د ورکړې سره ددغه حکومت په مشروط ډول د موافقې په تړاو خپاره شوي راپورونه رد کړي او ویلي دي چې په دې اړه هیڅ موافقه نه ده شوې.
د متحده ایالاتو د بهرنیو چارو وزیر، مارکو روبیو شنبه جنوري ۲۵ ( سلواغې شپږمه) خبرداری ورکړ که ثابته شي چې په افغانستان کې د طالبانو سره تر هغه څه چې له وړاندې ویل شوي، نور امریکایي اتباع بندیان وي ددې ډلې د مشرانو په سر به "ډیر غټ انعام"وټاکي.
د ملګرو ملتونو د بشري حقونو شورا یو شمیر کارپوهانود جرمونو د نړیوالې محکمې (ICC) د لوړپوړي څارنوال له خوا په افغانستان کې د طالبانو د لوړپوړو مشرانو هبت الله اخوندزاده او عبدالحکیم حقاني د نیولو د امر صادریدلو د بهیر د پیل اقدام یو خورا مهم قدم بللی او دا اقدام یې ستایلی دی.
د جنورۍ ۲۴ د پوهنې د نړیوالې ورځې سره هممهاله افغانستان کې د یوناما مشرې طالبانو له خوا د لومړنۍ دورې څخه پورته دورو کې نجونو او ښځو پر زده کړو لګیدلي بندیز دوام ته په کتنې ویلي چې واکمن چارواکي باید د زده کړې پر وړاندې دا بندیز سمدلاسه پای ته ورسوي او ټولو نجونو ته ښوونځیو ته د ستنیدو اجازه ورکړي.
د جرمونو د نړیوالې محکمې لوړپوړي څارنوال کریم خان وايي په افغانستان کې د ښځو او نجونو سره د پراخ تبعیض له امله د بشریت ضد جرمونو په تور یې د طالبانو د مشر هبت الله اخندزاده او قاضي القضات عبدالحکیم حقاني د نیولو د امر صادرېدو غوښتنه کړې ده.
د بریتانیا د بهرنیو چارو یو چارواکي د طالبانو له خوا پر افغان میرمنو او نجونو باندې د دغې ډلې د محدودیتونو په دوام باندې اندیښنه ښودلې او ویلي دي چې د افغان میرمنو او نجونو له حقونو څخه دفاع یې د هیواد په اصلي لومړیتوبونو کې ځای لري.
د ناروې د کډوالو شورا افغانستان سره مخ په زیاتیدونکي ډول د نړیوالو بشري مرستو کمیدو ته په اشارې ویلي چې په دغه هیواد کې د طالبانو د واکمنۍ څخه د درې نیمو کلنو په تیریدو افغانان په نړۍ کې یو ترټولو خراب بشري بحران کې ګیر پاتې دي.
د طالبانو د حکومت د بهرنیو چارو وزارت په یوه اعلامیه کې د امریکا د متحده ایالاتو له یو زندان څخه د خان محمد په نوم د یو افغان بندي د خوشې کییدو او افغانستان ته د انتقال خبر ورکړی او ویلي دي د قطر په همکارۍ ددغه خوشې شوي افغان په بدل کې یې امریکايي بندیان خوشې کړي دي.
په څه باندې یوه پیړۍ کې په لومړي ځل د امریکا یو ولسمشر له څلور کلنې وقفې وروسته بیا واک ته رسیږي. د ډونالډ ټرمپ د لوړې مراسم په پایتخت واشنګټن ډي سي کې ترسره کیږي.
رینا امیري وايي، افغانستان کې د بشري حقونو څخه د سرغړونو پر وړاندې حساب ورکولو ته د طالبانو حاضرولواو ددغې ډلې قانع کولولپاره چې د ښځو او نجونو پر خلاف خپل ټول هغه فرمانونو لغوه کړي چې له مخې یې هغوی د تعلیم او کار په ګډون له خپلو اساسۍ حقونو محرومې شوې لا هم نورو اقداماتو ته اړتیا ده.
نور پورته کول
