د طالبانو له لوري د کوکنارو په کرکېله له بندیز وروسته، په بلخ ولایت کې یو شمېر کروندګرو بدیلو کښتونو ته مخه کړې، چې په دې کې د جارو کښت هم شامل دی. کروندګر وایي، چې د جارو کر لږ لګښت لري، خو ګټه یې د نورو کښتونو په پرتله یوه اندازه زیاته ده.
په کندز کې ځینې کروندګر وايي چې سږ کال د سبزیو حاصلات د نورو کښتونو لکه غله جاتو او میوو په پرتله ښه وو. د ددغه ولایت د چهاردرې ولسوالۍ یو کروندګر، محمد یعقوب، چې په لس جریبه ځمکه یې بېلابېل ډول سبزي کرلي دي، وايي چې د سبزیو حاصلات له نورو کښتونو زیات دي او د تېرو څلورو میاشتو راهیسې یې حاصلات اخلي.
په کندز کې کروندګر وايي، چې سږ کال د یو نباتي مرض له امله د مۍ د حاصلاتو کچه د تېر کال په پرتله څو چنده ټېټه شوې ده. ددغه ولایت د چهاردرې ولسوالۍ یو کروندګر، صفي الله، وايي، چې په دوه جریبه ځمکه کې یې مۍ کرلي، خو یوازې دوه بوجۍ حاصلات یې ترلاسه کړي دي.
د کندز ولایت د چهاردرې ولسوالۍ ځینې کروندګر وايي چې سږ کال د پنبې حاصلات د تېرو کالونو په پرتله کم شوي دي. ددغه ولسوالۍ د چاري اباد کلي کروندګر داود منګل، چې په ۲۵۰ جریبه ځمکه یې پنبه کرلې وه، وايي چې د مرضونو له امله یې حاصلات کم شوي او له تاوان سره مخ دي.
د کندز – کابل د لویې لارې په اوږدو د علي اباد ولسوالۍ په انګور باغ سیمه کې د انګورو پلورونکي وايي، چې هر کال د انګورو په موسم کې پر دغه اوږدې لارې انګور پلوري، ځکه پر دغه لاره زیات شمېر مسافر تېرېږي.
د کندز ولایت د چهاردرې په ولسوالۍ کې په یو سیمه ییز لوبغالي کې په کرکټ بوخت ځوانان وايي، چې ورزش کول دوی له نشه يي توکو راګرځوي. ددغه ولسوالۍ د چنارګل بازار په لوبغالي کې بوخت ځوانان وايي، چې کرکټ او نور ورزشي فعالیتونه له ځوانانو سره د نشه يي توکو د استعمال په مخنیوي کې مرسته کړې ده.
د کندز د چهاردرې ولسوالۍ په هغو سیمو کې چې له تېرو درې کالونو راهیسې د اوبو کموالي له امله د شولې کرکیله نه کېدله، سږ کال شولې کرل شوي دي. ددغه ولسوالۍ د 'حلقه قول' د کلي کروندګر خیرالله وايي، چې اوس یې شولې کرلي، ځکه چې اوبه زیاتې شوي دي.
په کندز کې د انګورو بڼوال وايي، چې سږ کال د انګورو حاصلات د پخوا په پرتله زیات شوي، ځکه چې تېر ژمی کې د انګورو تاکونه یخ ونه وهل. اجمل صدیقي، چې د چهاردرې ولسوالۍ د ماما خیلو کلي اوسېدونکی دی او په ۲۵ جریبه ځمکه انګور کرلي، وايي چې ۱۷ بېلابېل ډول انګورونه لري.
په کندز کې د بادامو یو بڼوال وايي، چې د پروسږکال په پرتله سږ کال د بادامو حاصلات زیات شوي دي او ددې لوی لامل دا دی چې د سږکال د ژمي او د پسرلي په سر کې د یخ څپې ونه ځپل.
په کندز کې کروندګر له دې شکایت کوي چې د نباتي امراضو له امله یې اکثره کښتونه خرابېږي او په بازار کې موجوده درمل بې کیفیته دي. ددغه ولایت د چهاردرې ولسوالۍ یو کروندګر، عاشق الله، وایي چې سږ کال یې په درې جریبه ځمکه کې مۍ کرلي، خو کښت یې بیا هم د مرضونو له امله زیانمن شوی.
په کندز کې په تېرو څو کلونو کې د ناکو بڼوالي زیاته شوې ده، چې له امله یې کروندګر د ناکو له حاصلاتو خوښ دي. خو ځینې کروندګر په معیاري بڼې د بڼونو جوړولو لپاره د لوړو لګښتونو له کبله اندېښنه لري او وايي چې دا کار ډېرو کروندګرو ته ګران دی.
د کوکنارو په کرکېلې له بندیز وروسته په بلخ کې یو زیات شمېر کروندګرو د هینجې کرلو ته مخه کړې ده خو یو شمېر له دغو کروندګرو وايي چې که څه هم هېنجه د کوکنارو یو ښه بدیل دی او په بازار کې یې بیې هم لوړې دي، خو هېنجه ځمکې ته تاوان هم لري.
د بلخ په ولایت کې د طالبانو د حکومت سیمه ییز چارواکي وايي، چې د مزارشریف ښار له واټونو او سړکونو څخه یې ۹۵ سلنه په نشه یې توکو روږدې راټول او تداوي کړي دي.
په بلخ کې د پیازو یو شمېر کروندګر وايي، چې په بازار کې ښه تخمونه نه پيدا کېږي؛ نو ځکه په خپله تخمي پیاز کري چې ښه تخمونه ترې واخلي او بیا یې په مارکیټ کې په ګټه وپلوري.
د بلخ ولایت یوشمېر کروندګر خپلو کرنیزو محصولاتو ته د مارکيت له نشتون څخه شکایت لري او وايي چې له دې امله ډېری وختونه خپل لګښتونه هم نشي پوره کولای.
په بلخ کې د طالبانو د حکومت د امنیه قوماندانۍ مسؤلین وايي، چې په دغه ولایت کې یې سلګونه کیلو ګرامه نشه يي توکي چې د تیر لمریز کال څخه تر دې مهاله پورې نیول شوي وو، سوځولي دي.
د کابل - مزار شریف پر لویه لاره د سمنګانو په ولایت کې د غزنیګک د سیمې د خټکیو په مشهور بازار کې د خټکیو کروندګر او پلورنکي وايي، چې سږ کال د دوی سېمې ښه خټکي کړي، خو لا هم د بازار او خرڅلاوو له ستونزو سره مخ دي.
په افغانستان کې د طالبانو د حکومت له خوا د کوکنارو په کرکېلې له بندیز وروسته په بلخ ولایت کې یو شمېر هغه کروندګرو، چې مخکې به یې کوکنار کرل، اوس د مرچو کرکیلې ته مخه کړې ده. دا کروندګر وايي مرچ ځکه کري، چې په کرلو یې لږ لګښت کېږي او تر څلورو میاشتو حاصل ورکوي.
د بلخ ولایت د بلخ په ولسوالۍ کې یو شمېر کروندګرو، چې د ژمي په موسم کې د پلاستیکونو لاندې بنیډۍ کرلې وې، وايي که څه هم سږ کال د بینډیو حاصلات یو څه کم شوي دي، خو په بازار کې د بینډیو بیې لوړې دي او دوی له خپلو کروندو ښه ګټه ترلاسه کړې ده.
نور پورته کول
