د همالیا د ایورست لوړه څوکه له هغه څه لوړه ده چې فکر کیده

نیپالي او چینایي مقاماتو ویلي چې د همالیا په غرونو کې د ایورست لوړه څوکه له هغه څه څخه لوړه ده چې دمخه یې فکر کیده.

هند په ۱۹۵۴ کې د ایورست د لوړې څوکې جګوالی د هغې له واورو سره یوځای ۸۸۴۸ متره اټکل کړی و، خو اوس نیپال او چین تائید کړه چې ددغې څوکې لوړوالی ۸۸۴۸ متره او ۸۶ سانتیمتره دی.

د نیپال د بهرنیو چارو وزیر پرادیپ کمار ګیاوالي د سه شنبې په ورځ دسمبر اتمه (لیندۍ ۱۸) د خپل چیني سیال وانگ یي سره په یو ویدیویي تماس کې د ایورست د ارتفاع په هکله نوې موندنې اعلان کړې او وویل چې دغه څوکه "د نیپال او چین ترمنځ د دوستۍ تلپاتې سمبول دی".

چین په ۲۰۰۵ کال کې اندازه کړې وه چې د ایورست د تر ټولو لوړې تیږې ارتفاع ۸۸۴۴ مترو او ۴۳ سانتیمترو ته رسیږي، یعنی د هغه څه څخه ۳.۷ متره ټیټه چې هند په ۱۰۵۴ کې اټکل کړې وه.

خو غره ګرځیدونکو ویلي دي چې په ۲۰۱۵ کې په نیپال کې د ۷.۸ ریکتر درجې زلزلې چې شاوخوا ۹۰۰۰ کسان یې ووژل د ایورست په ارتفاع کې هم بدلون راوړی دی.

نیپال چې د ایورست په ګډون د نړۍ د ۱۴ لوړو څوکو نیمایي په کې موقعیت لري د تیر کال د می په میاشت کې د لوړي ځل لپاره د ایورست د ارتفاع د سنجولو لپاره د کارپوهانو یوه ډله وګمارله.

بیا د روان کال په پسرلي کې چینایي کارپوهان هغه وخت چې ایورست د کروناویروس په وجه د سیلانیانو پرمخ تړلی و، ساحې ته ولاړل چې ددغه څوکې ارتفاع وسنجوي.

د نیپال د ارزونې ادارې ویاند دمودار داکال، ویلي دي چې نیپالي کارپوهانو "د سپوږمکیو د نړیوال سیستم" نه په استفادې ددې څوکې دقیقه ارتفاع اندازه کړې ده.

له دې سره سره زیات شمیر لودیځ غره ګرځیدونکي د ایورست ۸۸۵۰ متره ارتفاع چې د امریکا د باسټن ښار د علومو د موزیم د جغرافیا د ملي انجمن له لورې د سپوږمکیو د تکنالوژۍ نه په استفادې تعین شوی، مني.

تر اوسه ۵۷۸۹ غره ګرځیدونکي او کارپوهان ۱۰۱۸۱ ځلې د ایورست څوکې ته ختلي دي، خو همالیا د اطلاعاتي بانک د شمیرو له مخې نیوزیلندی ادموند هیلري او نیپالي شرپا تنزینګ نورګی لومړني کسان وو چې په ۱۹۵۳ کې دغې څوکې ته وختل.