د لاس رسي وړ اتصالات

 
پاکستان کې سانسور شوی پي ټي ام نړیوالو ته غږ رسوي

پاکستان کې سانسور شوی پي ټي ام نړیوالو ته غږ رسوي


دا لومړی ځل دی چې نیویارک ټایمز د منظور پښتین انګلیسي لیکنه خپروي
دا لومړی ځل دی چې نیویارک ټایمز د منظور پښتین انګلیسي لیکنه خپروي

نیویارک ټایمز د منظور پښتین لیکنه خپره کړې خو دننه پاکستان کې رسنۍ د پي ټي ام خبرونه نه خپروي.

د امریکا مشهورې ورځپاڼې نیویارک ټایمز د دوشنبې په ورځ (فبرورۍ ۱۱) د پښتون ژغورنې د غورځنګ (پي ټي ام) د مشر، منظور پښتین، هغه لیکنه خپره کړې چې پکښې په پاکستان کې د پښتنو د حقونو کړکیچ بیان شوی دی.

پښتين په انګلیسي ژبه لیکلي چې په پاکستان کې پر پښتنو د غدارۍ او خیانت تور لګول کیږي او د نورو په څیر پوره حقونه نه ورکول کیږي. ډېرو شخصیتونو دا لیکنه په خپل ټویټر او فیسبوک کې خپره کړې ده.

په نیویاک ټایمز کې د ښاغلي پښتین لیکنه پداسې حال کې خپریږي چې دننه په پاکستان کې رسنۍ د پي ټي ام خبرونه نه خپروي. د پي ټي ام مشران او د بشري حقونو ځیني نور فعالین وايي چې د پاکستان ځواکمن پوځ د پښتنو د حقونو د غورځنګ په اړه پر راپور ورکولو بندیز لګولی دی. په پاکستان کې اکثره رسنۍ په اردو ژبې خپرونې کوي.

دوې اونۍ وړاندې چې د پاکستان امنیتي ځواکونو د پي ټي ام دیو شمیر غړو په نیولو پیل وکړ، پاکستاني رسنیو او د دغه هیواد د بشري حقونو کمیسیون پدې اړه چوپتیا غوره کړه، خو په لندن کې د بخښنې نړیوال سازمان د پاکستان پر حکومت غږ وکړ چې د پي ټي ام نیول شوي غړي خوشې کړي.

دغه نړیوال سازمان وویل چې پي ټي ام په پاکستان کې د پښتنو پر ضد د تبعیض ختمولو لپاره سوله ایزه مبارزه کوي. افغان ولسمشر محمد اشرف غني هم په دې اړه یو ټویټ وکړ چې د پاکستاني چارواکو غبرګون یې راوپاروه.

په خیبرپښتونخوا کې د سیاسي چارو کارپوه افراسیاب خټک وايي چې په نړیوالو رسنیو کې د پي ټي ام د غږ انعکاس په پاکستان کې د مطبوعاتو له سانسور او محدودیتونو څخه هم پرده پورته کوي.

ښاغلي خټک امریکا غږ ته وویل "په نړیوالو مطبوعاتو کښې د پي ټي ام په باره کې د خبرونو له خپرېدو سره به د پاکستان په ریاست فشار زیات شي چه هغه باید د پي ټي ام خلاف کوم فاشسټي قدم پورته نه کړي او ورسره په پاکستان کې د مطبوعاتو د سانسور واقعیت هم بربنډیږي."

د غږ رسولو اسانه لار

پي ټي ام د خپل فعالیت له اولې ورځې تر نن پورې خپل ډېر فعالیتونه، غوښتنې او مظاهرې د فیسبوک، ټویټر او ټولنیزو رسنیو له لارې خپروي. دا غورځنګ ادعا کوي چې دوی تېره اونۍ په پاکستان، افغانستان او نړۍ په شاوخوا ۴۰ ښارونو کې له پښتنو سره د پاکستان د حکومت د بد چلند د غندلو او درولو لپاره مظاهرې او غونډې وکړې، وايي دا ټول یې د ټولنیزو رسنیو له لارې تنظیم کړي دي.

ښاغلی خټک دا کار ډېر اغیزناک بولي او وايي "د پاکستان نه بهر خلکو د خبرولو د پاره جهاني مطبوعات او په بهر ملکونو کې میشت پښتانه مهم عوامل دي چې پي ټي ام ترې سالمه استفاده کړې ده. پاکستان کښ پوځی استخباراتي ادارې په رسنیو کښ د پي ټي ام په اړه جوړ شوي راپورونه نشر کېدو ته نه پریږدي نو پي ټي ام یوازې د سوشل میډیا له لارې خپل پیغام خپلو فعالینو او ولس ته رسوي. خو جهاني میډیا او خصوصاً را‌‌‌‌‌‌ډیوګانې د خلکو په خبرولو کې مهم نقش لوبوي."

د "پاکستان پوځ او استخبارات" پر پاکستاني رسنیو فشار راوړی چې د دغه غورځنګ پر فعالیتونو، مظاهرو، شکایتونو او نورو اړوندو مسایلو راپورونه خپاره نکړي.

دا غورځنګ د پاکستان پوځ او استخبارات د پښتنو په وژلو، ژوندي ورک کولو، له تمدنه په لېرې ساتلو، د هغوی د کورونو، بازارونو او ښونځیو په سوځولو او نورو بېلابېلو مسایلو تورنوي.

سره له دې چې پاکستاني مطبوعات د پي ټي ام غږ نه خپروي، خو د یوېشتمې پېړۍ ټولنیزو رسنیو د پي ټي ام دا کار اسانه کړی دی.

  • 16x9 Image

    جعفر هاند

    جعفر هاند په ۲۰۱۷ کې په واشنګټن ډي سي کې په امریکايي پوهنتون کې په نړیوالو مطبوعاتو او اړیکو کې ماستري کړې ده. د ننګرهار په پوهنتون کې یې قضا لوستې ده. له ۲۰۰۷ نه تر ۲۰۱۴ کاله پورې د بي بي سي د نړیوالې او افغان څانګې خبریال او پروډیوسر و. د ۲۰۱۴ کال له پیل راهیسې په واشنګټن کې د امریکا غږ اشنا راډیو/تلویزون خبریال دی. جعفر هاند تر دې دمه په پښتو کې نهه کتابونه لیکلي او ژباړلي دي. په ځانګړي ډول یې د افغانستان او نړۍ د کرکټ په تاریخ باندې درې کتابونه لیکلي.

XS
SM
MD
LG