د ایران د بهرنیوچارو وزیر محمد جواد ظریف په نوي ډهلي کې د هند د بهرنیوچارو د وزیرې سوشما سوواراج سره ولیدل.
د هند او ایران خارجه وزیرانو د سه شنبې په ورځ (مۍ۱۴) د ایران د تیلو په صادراتو د امریکا د بندیزونو په احتمالي اغیزو خبرې وکړې.
د امریکا جمهور رئیس ډانلدټرمپ د ایران او نړیوالو قدرتونو ترمنځ د ۲۰۱۵ کال د اتومي موافقې نه امریکا و ایستله، او امریکا بیرته بندیزونه ولګول، اخلافاتو زور اخستې ځکه د ایران اقتصاد د سخت رکود سره مخامخ شوی.
هند د امریکا تر وروستیو بندیزونو لګولو وروسته، د ایران نه د تیلو واردول بند کړي دي.
تیره هفته، ایران اخطار ورکړ چې که نړیوال قدرتونه په نویو شرایطو د یوې موافقې په مذاکرو کې ناکامه شي، ایران به په شپیته ورځو کې د خپلو یورانیمو د غني کولو پروسه اخري لوړې کچې ته ورسوي. د ځنو اروپايي هیوادونو په شمول، چین، هند، جاپان، جنوبي کوریا او ترکیه د ایراني تیلو لوی پيرودونکي دي.
تیرکال ایران د ورځې دوه نیم میلیونه بیرل تیل صادرول، خو د امریکا د بندیزونو وروسته، دا صادرات اوس نیم ته ټیټ شوي دي. یو ایراني مقام د رویترز اژانس ته ویلي چې کیدلې شي دا صادرات د روانې می میاشتې وروسته په ورځ کې پنځه سوه زرو ته ټیټ شي.
ځنی منابعو د دوشنبې په ورځ (می۱۳) وویل ایران شرط ایښې چې د نړیوالې اتومې موافقې د تطبیق دپاره باید په ورځ کې یونیم میلیون بیرل تیل صادر کړي. ایران په نړۍ کې د تیلو پنځه ویشتم صادرونکی هیواد دی.
د امریکا د انرژۍ معلوماتي ادارې چې د احصایو او ارزونو خپلواکه موسسه ده، تیرکال کې د نړۍ د لسو مخکښه هیوادونو د تیلو تولیداتي ارقام خپاره کړي.
په ۲۰۱۸ کال کې د تیلو ستر تولیدونکي لس هیوادونه:
۱. د امریکامتحده ایالات – ۱۷.۸۷ میلیون بیرل تیل په ورځ کې تولید کړي چې د نړۍ ۱۸٪ جوړوي.
۲. سعودي عربستان – ۱۲.۴۲ میلیون بیرل تیل په ورځ کې تولید کړي چې د نړۍ ۱۲٪ جوړوي.
۳. روسیې – ۱۱.۴۰ میلیون بیرل تیل په ورځ کې تولید کړي چې د نړۍ ۱۱٪ جوړوي.
۴. کاناډا – ۵.۲۷ میلیون بیرل تیل په ورځ کې تولید کړي چې د نړۍ ۵٪ جوړوي.
۵. چین – ۴.۸۲ میلیون بیرل تیل په ورځ کې تولید کړي چې د نړۍ ۵٪ جوړوي.
۶. عراق – ۴.۶۲ میلیون بیرل تیل په ورځ کې تولید کړي چې د نړۍ ۵٪ جوړوي.
۷. ایران – ۴.۴۷ میلیون بیرل تیل په ورځ کې تولید کړي چې د نړۍ ۴٪ جوړوي.
۸. متحده عرب اماراتو – ۳.۷۹ میلیون بیرل تیل په ورځ کې تولید کړي چې د نړۍ ۴٪ جوړوي.
۹. برازیل – ۳.۴۳ میلیون بیرل تیل په ورځ کې تولید کړي چې د نړۍ ۳٪ جوړوي.
۱۰. کویټ – ۲.۸۷ میلیون بیرل تیل په ورځ کې تولید کړي چې د نړۍ ۲٪ جوړوي.