پر طالبانو او داعش جګړه مارانو بمبارۍ څو برابره زیاتې شوې، خو په دغو بمباریو کې ملکي خلکو ته هم زیانونه اوړي.
یوناما وايي د دوې معلومات ښيي چې د ۲۰۱۷ کال په تېرو نهو میاشتو کې ۲۰۵ ملکي افغانان وژل شوي او ۲۶۱ نور ژوبل شوي دي. که دا د ۲۰۱۶ کال د همدغې مودې له ولسي تلفاتو سره پرتله شي، "۵۲ فیصده" زیات شوي دي.
سره له دې چې افغان او بهرني ځواکونه د طالبانو، اسلامي دولت او په نورو مشکوکو اورپکو باندې هوايي بریدونه کوي، خو په دغې مودې کې ډېر تلفات د امریکايي ځواکونو په هوايي بریدونو کې اوښتي دي.
ملګري ملتونه وايي د ۲۰۱۷ کال په لومړنیو شپږو میاشتو کې ۵۴ ملکي خلک د بهرنیو او ۲۰ د افغان ځواکونو په عملیاتو کې وژل شوي دي. د امریکا لاس انجلس ټایمز ورځپاڼه وايي چې په دغې مودې کې د ۱۲ نورو ملکي خلکو د وژل کیدو مسولیت یو اړخ هم نه دی اخیستی.
اخوا د ملکي وګړو د خونديتوب او عدالت غوښتنې ګروپ"سي اې پي جي" د یکشنبې په ورځ وویل چې په تېره میاشت کې د افغاستان په ۱۷ ولایتونو کې ۱۰۴ ملکي افغانان وژل شوي او ۱۸۱ نور ټپیان شوي دي، خو وايي چې د اکتوبر په میاشت کې بیا ۲۰۰ملکي وګړي وژل شوي او ۲۳۵ تنه نور ژوبل شوي دي.
همدا څو ورځې مخکې په افغانستان کې د نړیوالو ځواکونو قومندان جنرال نیکلسن په کندز کې په یو هوايي برید د لسو ولسي خلکو د وژل کېدو او ۱۶ نورو د ژوبل کېدو له کبله بخښنه وغوښته.
بمبارۍ ډیرې پر چا کیږي؟
په افغانستان کې نړیوال ځواکونه وايي یوازې د ۲۰۱۷ کال د اګست په میاشت کې یې پر وسله والو طالبانو، داعش جګړه مارانو او نورو اورپکو ۷۵۱ هوايي بمونه غورځولي چې په تېرو اوو کلونو کې بېساري وو.
د افغانستان د دفاع وزارت ویاند دولت وزیری وايي د دغو بمونو ۸۵ فیصده پر وسله والو طالبانو او ۱۵ فیصده یې د داعش پر جګړه مارانو غورځول شوي دي.
د امریکا د هوايي ځواکونو مرکزي قوماندانۍ وایي چې دغه بمبارۍ د ولسمشر دونالد ټرمپ د نوې تګلارې په اساس کیږي. ښاغلي ټرمپ د افغانستان په جګړې کې محدودیتونه لیرې کړي او امریکايي ځواکونو ته یې واک ورکړی چې د "دښمن" د ماتولو لپاره اړین اقدامات وکړي. افغان او نړیوال ځواکونه وايي دغو بمباریو ښه نتیجه ورکړې ده.
یوناما وايي د ۲۰۱۷ کال د جنورۍ له لومړۍ څخه د سپتمبر تر وروستۍ نیټې پورې ۲۶۴۰ ولسي افغانان وژل شوي او ۵۳۷۹ نور زخمیان شوي دي چې په دوې کې ۲۰ فیصده تلفات افغان ځواکونو او ۶۴ یې د افغان حکومت مخالفانو اړولي دي.
خو د یوناما د راپور له مخې په ۲۰۱۶ کال کې ۳۴۹۸ ملکي افغانان په چاودنو، هوايي بریدونو او وسله والو نښتو کې وژل شوي او ۷۹۲۰ ټپیان شوي دي.
