د غزې په ګڼ میشتي رفح ښار کې د اسرائیل د ځمکنیو عملیاتو د پیلولو په اړه د زیاتېدونکو اندېښنو په لړ کې، د متحده ایالاتو ولسمشر جو بایډن د دوشنبې په ورځ مۍ شپږمه (غوايي ۱۷) د اسرائیل له صدراعظم بنیامین نتنیاهو سره خبرې وکړې.
سپینې ماڼۍ د یوې اعلامیې په ترڅ کې ویلي چې بایډن په دغه تلیفوني خبرو کې یو ځل بیا نتنیاهو ته د رفح په اړه خپل دریځ روښانه کړ.
بایډن د اپریل په میاشت کې نتنیاهو ته وویل چې په رفح برید به یوه "غلطي" وي، او واشنګټن ویلي چې د یو باوري پلان پرته په رفح کې د پوځي عملیاتو ملاتړ نه کوي، چیرې چې شاوخوا ۱.۲ میلیون ملکي خلکو پناه اخیستې ده.
دواړو مشرانو وروسته له هغه بیړنۍ خبرې وکړې چې د اسرائیل پوځ په رفح کې د ممکنه ځمکنیو عملیاتو له پیلولو وړاندې ددغه ښار د ځینو برخو له اوسیدونکو څخه د وتلو غوښتنه وکړه.
دا غوښتنه په داسې حال کې شوې چې بایډن د اسرائیل او حماس ترمنځ د اوربند د خبرو اترو د بیرته پیلولو لپاره هلې ځلې کوي. همدا موضوع د دوشنبې په ورځ په سپینه ماڼۍ کې د اردن د پاچا عبدالله او بایډن د خبرو مهم ټکی ګڼل شوی دی.
د سپینې ماڼۍ د ملي امنیت شورا یو ویاند فرانس پرس ته وویل: "موږ د اسرائیل حکومت ته پر رفح د لوی ځمکني یرغل په اړه خپل نظر څرګند کړی... موږ په دې باور یو چې د یرغمل شویو کسانو د ژوند ژغورلو دپاره مذاکره او پر رفح له یرغل څخه ډډه کول ترټولو غوره لاره ده، چیرې چې له یو ملیون څخه ډیرو خلکو پناه اخیستې ده."
دا مطلب هم ولولئ بایډن او نیتنیاهو د اسرائیل – حماس جګړې په هکله په ټیلیفون کې خبرې کړيد اسرائیل پوځ د دوشنبې په ورځ د رفح د ختیځې برخې له اوسېدونکو د وتلو غوښتنه وکړه. واشنګټن باور لري چې اسرائیل دا اقدام د حماس وسله والو د یکشنبې ورځې د هغه راکټي برید په ځواب کې کړی چې څلور اسرائیلي پوځیان پکې ووژل شول.
دا مطلب هم ولولئ د اسرائیل درې سرتیري د توغندیو په برید کې وژل شویديد رفح له ختیځې برخې څخه د فلسطینیانو د وتلو غوښتنه په داسې حال کې شوې چې په غزه کې د یو موقتي اوربند پر سر د مصر په پایتخت قاهره کې د مذاکراتو په ترڅ کې د حماس او اسرائیل د ترمنځ شدید مخالفتونه رامنځته شوي او لامل یې د حماس د وسله والو غوښتنې بلل شوي دي.
د مصر ترڅنګ متحده ایالات او قطر هم ددغو مذاکراتو منځګړیتوب کوي او ټاکل شوې وه چې د دواړو هېوادونو استازي نن په دې اړه د قطر په پایتخت دوحه کې خبرو ته کښیني، خو دا خبرې د یکشنبې د ورځې د راکټي برید وروسته ځنډول شوي دي.
په رفح کې د عملیاتو د پلان پلي کول د بایډن هغه نفوذ ټکنی کوي چې د اسرائیل د مهم پوځي او ډپلوماتیک ملاتړي په توګه یې درلود.
له څو میاشتو دوامدار او پراخ ملاتړ وروسته، بایډن د اپریل په لومړیو کې نتنیاهو ته خبرداری ورکړ چې د غزې په اړه د متحده ایالاتو پالیسي د ملکي خلکو او مرستندویه کارکوونکو په ساتنه پورې اړه لري.
دا خبرداری چې د اسرائیل د بې پیلوټه الوتکو په برید کې د اوو مرستندویه کارکونکو له وژل کیدو وروسته ورکړل شو، د اسرائیل لپاره د واشنګټن پوځي ملاتړ ته د احتمالي شرایطو ایښودلو لومړۍ نښه وبلل شوه.
خو له هغه وخت راهیسې متحده ایالاتو اسرائیل ته د میلیاردونو ډالرو د مرستو د لړۍ په وړاندې خنډونه لیرې کړي او ویلي یې دي چې اسرائیل غزې ته د لا زیاتو مرستو رسولو ته لار پرانیستې ده.